Α' κλίση των ουσιαστικών-Θηλυκά Ονόματα
Κατά την α' κλίση των ουσιαστικών κλίνονται ονόματα αρσενικά και θηλυκά.
Στη κλίση αυτή δεν περιλαμβάνονται ουδέτερα.
Στα αρσενικά εντάσσονται όσα λήγουν σε -ης π.χ. ποιητής και σε -ας π.χ. λοχίας
Στα θηλυκά εντάσσονται όσα λήγουν σε -α π.χ. μᾶζα και σε -η π.χ. κώμη.
Τα θηλυκά με κατάληξη -α τα διακρίνει μια ιδιαιτερότητα.
Άλλοτε σχηματίζουν τη γενική και τη δοτική τους σε -ης και -η
π.χ.
ονομαστική: ἡ γλῶσσα
γενική: τῆς γλώσσης
δοτική: τῇ γλώσσῃ
και άλλοτε σε -ας και -α
π.χ.
ονομαστική: ἡ πολιτεία
γενική: τῆς πολιτείας
δοτική: τῇ πολιτείᾳ
Ας δούμε λοιπόν τον κανόνα, που διαχωρίζει ποια θηλυκά τρέπουν στη γενική το -α σε -η και ποια θηλυκά το διατηρούν:
- Όταν πριν την κατάληξη -α, υπάρχει σύμφωνο εκτός από ''ρ'', τότε το ''α'' αυτό ονομάζεται μη καθαρό και είναι βραχύχρονο, οπότε η γενική και η δοτική τρέπεται σε ''η''.
π.χ. ἡ μᾶζα, τῆς μάζης, τῇ μάζῃ , ἡ βασίλισσα, τῆς βασιλίσσης, τῇ βασιλίσσῃ , ἡ τρίαινα, τῆς τριαίνης, τῇ τριαίνῃ...
Στη κλίση αυτή δεν περιλαμβάνονται ουδέτερα.
Στα αρσενικά εντάσσονται όσα λήγουν σε -ης π.χ. ποιητής και σε -ας π.χ. λοχίας
Στα θηλυκά εντάσσονται όσα λήγουν σε -α π.χ. μᾶζα και σε -η π.χ. κώμη.
Τα θηλυκά με κατάληξη -α τα διακρίνει μια ιδιαιτερότητα.
Άλλοτε σχηματίζουν τη γενική και τη δοτική τους σε -ης και -η
π.χ.
ονομαστική: ἡ γλῶσσα | ||||||||
γενική: τῆς γλώσσης | ||||||||
δοτική: τῇ γλώσσῃ και άλλοτε σε -ας και -α π.χ.
|
Ας δούμε λοιπόν τον κανόνα, που διαχωρίζει ποια θηλυκά τρέπουν στη γενική το -α σε -η και ποια θηλυκά το διατηρούν:
- Όταν πριν την κατάληξη -α, υπάρχει σύμφωνο εκτός από ''ρ'', τότε το ''α'' αυτό ονομάζεται μη καθαρό και είναι βραχύχρονο, οπότε η γενική και η δοτική τρέπεται σε ''η''.
π.χ. ἡ μᾶζα, τῆς μάζης, τῇ μάζῃ , ἡ βασίλισσα, τῆς βασιλίσσης, τῇ βασιλίσσῃ , ἡ τρίαινα, τῆς τριαίνης, τῇ τριαίνῃ...
ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ἡ θάλασσα
τῆς θαλάσσης
τῇ θαλάσσῃ
τήν θάλασσαν
(ὦ) θάλασσα
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
αἱ θάλασσαι
τῶν θαλασσῶν
ταῖς θαλάσσαις
τάς θαλάσσας
(ὦ) θάλασσαι
ἡ θάλασσα | ||||
τῆς θαλάσσης | ||||
τῇ θαλάσσῃ | ||||
τήν θάλασσαν | ||||
(ὦ) θάλασσα |
αἱ θάλασσαι | ||||
τῶν θαλασσῶν | ||||
ταῖς θαλάσσαις | ||||
τάς θαλάσσας | ||||
(ὦ) θάλασσαι |
- Όταν όμως πριν την κατάληξη -α υπάρχει φωνήεν ή ''ρ'' , τότε το ''α'' είναι καθαρό, είναι μακρόχρονο και διατηρείται σε όλες τις πτώσεις του ενικού.
π.χ. ἡ ἐλαία,τῆς ἐλαίας,τῇ ἐλαίᾳ,ἡ ἐνέργεια,τῆς ἐνεργείας,τῇ ἐνεργείᾳ,ἡ στρατιά,τῆς στρατιᾶς,τῇ στρατιᾷ...
Ενικός Αριθμός
ἡ στρατιά
τῆς στρατιᾶς
τῇ στρατιᾷ
τήν στρατιάν
(ὦ) στρατιά
Πληθυντικός Αριθμός
αἱ στρατιαί
τῶν στρατιῶν
ταῖς στρατιαῖς
τάς στρατιάς
(ὦ) στρατιαί
Ας δούμε τώρα τα θηλυκά ονόματα με κατάληξη -η
ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
ἡ κώμη
τῆς κώμης
τῇ κώμῃ
τήν κώμην
(ὦ) κώμη
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
αἱ κῶμαι
τῶν κωμῶν
ταῖς κώμαις
τάς κώμας
(ὦ) κῶμαι
ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ
ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
σε -α σε -η
-α -η
-ας ή -ης -ης
-ᾳ ή -ῃ -ῃ
-αν -ην
-α -η
ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ
-αι
-ῶν
-αις
-ας
-αι
π.χ. ἡ ἐλαία,τῆς ἐλαίας,τῇ ἐλαίᾳ,ἡ ἐνέργεια,τῆς ἐνεργείας,τῇ ἐνεργείᾳ,ἡ στρατιά,τῆς στρατιᾶς,τῇ στρατιᾷ...
|
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Αφήστε εδώ το σχόλιό σας: