Ο Παρατατικός είναι ένας παρελθοντικός χρόνος.Ο σχηματισμός του στην αρχαία ελληνική δεν είναι ιδιαίτερα πολύπλοκος.
Βήματα σχηματισμού:
- Ξεκινώντας από τον τύπο του ρήματος στο α' ενικό πρόσωπο του Ενεστώτα,αφαιρώ την κατάληξη και κρατώ μόνο το θέμα του ρήματος π.χ. λύ -
ω - Προσθέτω την αύξηση η οποία είναι δύο ειδών:
- Συλλαβική:Όταν το ρήμα μου ξεκινάει από σύμφωνο,προσθέτω το ''ε'' μπροστά από το θέμα του ρήματος π.χ. ἔ-λυ-
- Χρονική:Όταν το ρήμα μου ξεκινάει από φωνήεν ή δίφθογγο,τρέπω το αρχικό φωνήεν ή δίφθογγο βάσει του παρακάτω πίνακα.
α,ε = η π.χ ἐλπίζω - ἤλπιζον , ὑβρίζω - ὕβριζον
ο = ω π.χ. ὁρίζω - ὥριζον
αυ,ευ = ηυ π.χ. αὐξάνω – ηὔξανον,εὔχομαι – ηὐχόμην
αι,ει = ῃ π.χ. εἰκάζω - ᾔκαζον,αἰσθάνομαι - ᾐσθανόμην
οι = ῳ π.χ. οἰκτίρω - ᾤκτιρον
3.Τρίτο και τελευταίο βήμα είναι η προσθήκη της κατάληξης του Παρατατικού.Οι καταλήξεις είναι οι εξής:
- Για την ενεργητική φωνή -ον,-ες,-ε,-ομεν,-ετε,-ον
- Για τη μέση φωνή -όμην,-ου,-ετο,-όμεθα.-εσθε,-οντο
ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ ΜΕΣΗ ΦΩΝΗ
ἔλυ-ον ἐλυόμην
ἔλυ-ες ἐλύου
ἔλυ-ε ἐλύετο
ἐλύ-ομεν ἐλυόμεθα
ἐλύ-ετε ἐλύεσθε
ἔλυ-ον ἐλύοντο